Wezwanie do partii: obiecajcie, że zakażecie samorządom wydawania prasy

Nie wiadomo, ile jest w Polsce samorządowych gazet, tygodników i miesięczników, ale wiadomo że stanowią one nieuczciwą konkurencję dla tytułów niezależnych, bo powstają za pieniądze podatników, bo redagują je urzędnicy a nie dziennikarze, bo ściągają lokalne ogłoszenia, bo bywają za darmo dostarczane mieszkańcom.

Wiadomo natomiast, że te „produkty prasopodobne” nie są prasą w rozumieniu Konstytucji i ustawy prasowej, bo nie są wolne i nie ma w nich miejsca na niezależną ocenę lokalnych władz. A jednak nie tylko ciągle istnieją, ale się rozwijają; powstają nowe tytuły i formy (internet) mimo wielu lat krytyki i żądań zakazu działalności medialnej samorządów.

Domagał się tego poprzedni i obecny Rzecznik Praw Obywatelskich, organizacje broniące wolności słowa (Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Sieć Obywatelska Watchdog Polska), stowarzyszenia twórcze (SDP, Stowarzyszenie Gazet Lokalnych). Obecnie zapowiedziana została interpelacja w Parlamencie Europejskim, a w polskim Sejmie projekt takiej zmiany prawa prasowego leży od 2018 r.

Prasa samorządowa niszczy wolność słowa tak samo, jak zagarnięte przez rządzących media publiczne, ale o wiele rzadziej się o tym mówi. To spustoszenie pogłębił zakup prasy regionalnej i lokalnej przez Orlen. W Polska Press krytyka władzy już jest tylko, gdy nie sprawuje jej PiS i Solidarna Polska, a jej materiały znajdą się także w regionalnych informacjach TVP.

Rok wyborczy tylko to pogłębi, więc wiemy, że obecnie nie ma szans na zmianę. Ale wzywamy partie opozycyjne: zadeklarujcie, że po zwycięstwie zakażecie wydawania mediów przez gminę, powiat i województwo a także ich przedstawicieli oraz wyprowadzicie Polska Press z Orlenu. Tak, jak obiecujecie przywrócenie mediów publicznych. Wolność mediów jest przecież fundamentem demokracji wywalczonej w 1989 r.

Najwyższy czas, by lokalne media były znów niezależne, tak jak te, które z trudem utrzymują się jeszcze na rynku. W 2024 roku, przed wyborami samorządowymi, ich wzmocnienie będzie miało szczególne znaczenie.

Towarzystwo Dziennikarskie

Warszawa, 20 lutego 2023.